ప్రపంచ చదరంగం (చెస్ ) దినోత్సవం సందర్భంగా చెస్ (చెస్) గురించి పూర్తిగా
పపంచ చెస్ దినోత్సవం సందర్బంగా చెస్ ఇప్పటికి వరకూ ప్రపంచ చెస్ లో ఏ సంవత్సరం ఎవరెవరు ఎక్కడెక్కడ పోటీ చేసారు. ఎవరెవరు ఎక్కడ గెలిచారు. ప్రపంచ చెస్ చరిత్ర. సంవత్సరం గెలిచిన వ్యక్తి దేశం వివరాలు. చెస్ ఆడే విధానం. ఏమేమి చేసి కైన్స్ ఉంటాయి. అంతర్జాతీయ ఆడే విధానం.
ప్రపంచ చెస్ దినోత్సవం సందర్భంగా ఇక్కడ చాలా విస్తృతమైన విషయాలు, అందులో ముఖ్యంగా చెస్ చరిత్ర, ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్‌లు, గెలిచిన వారు, వారి దేశాలు, చెస్ ఆడే విధానం. ఇక్కడ తెలుసు కుందాము
👉
🌍🌍 ప్రపంచ చెస్ దినోత్సవం
జూలై 20: ప్రపంచ చెస్ సమాఖ్య (FIDE - Fédération Internationale des Échecs) 1924 జూలై 20న స్థాపించబడింది.
జూలై 20న ప్రతి సంవత్సరం **"వరల్డ్ చెస్ డే"**గా జరుపుకుంటారు.
---
👉
♟ చెస్ ఆడే విధానం – ప్రాథమిక సమాచారం
1. చెస్ బోర్డు
మొత్తం 64 బాక్సులు (8x8 స్క్వేర్).
నలుపు మరియు తెలుపు రంగుల మారిన స్క్వేర్లతో ఉంటుంది.
2. ప్రతి ఆటగాడికి 16 కాయలు
కాయిన్ మొత్తం చలనం
రాజు (కింగ్) 1 ఒక స్క్వేర్, ఏ దిశనైనా
రాణి (క్వీన్) 1 ఏ దిశలో అయినా ఎన్ని స్క్వేర్‌లు కావాలి
ఎలుగుబంటి/ఆటోపు (రూక్) 2 నిలువుగా లేదా అడ్డంగా
గుర్రము (నైట్) 2 “L” ఆకారంలో (2x1)
ఏనుగు (బిషప్) 2 కోణంగా (వికర్ణ)
పావు (పావు) 8 ముందుకు ఒక స్క్వేర్, మొదటి సారి రెండు స్క్వేర్‌లు కదలవచ్చు
---
👉
🌐 काला🌐 ప్రపంచ చెస్ ఛాంపియన్‌షిప్ చరిత్ర (ప్రపంచ చెస్ ఛాంపియన్స్)
🎓 అధికారిక వరల్డ్ చెస్ ఛాంపియన్స్ (FIDE ఆధ్వర్యంలో)
సంవత్సరం ఛాంపియన్ దేశం ముఖ్యమైన వ్యాఖ్య
1886 విల్హెల్మ్ స్టైనిట్జ్ ఆస్ట్రియా/యూఎస్ మొదటి ప్రపంచ ఛాంపియన్.
1894 ఎమ్మాన్యుయేల్ లాస్కర్ జర్మనీ 27 సంవత్సరాలు ఛాంపియన్.
1921 హోసే రౌల్ కపాబ్లాంకా క్యూబా ప్రసిద్ధ నిశ్శబ్ద ఆటగాడు.
1927 అలెక్సాండర్ అలేఖిన్ రష్యా/ఫ్రాన్స్ రెండు సార్లు ఛాంపియన్ అయ్యాడు.
1948 మిఖాయిల్ బాట్వినిక్ సోవియట్ యూనియన్ సోవియట్ చెస్ ప్రభావం మొదలు.
1972 బాబీ ఫిషర్ యుఎస్‌ఎ సోవియట్ డామినేషన్‌ను బ్రేక్ చేశాడు.
1985 గారి కాస్పరోవ్ రష్యా అత్యంత యాంగెస్ట్ ఛాంపియన్ (22 ఏళ్లకు)
2000 వ్లాదిమిర్ క్రామ్నిక్ రష్యా కాస్పరోవ్‌ను ఓడించాడు.
2007 విశ్వనాథన్ ఆనంద్ భారత్ మొదటి భారతీయ ఛాంపియన్.
2013 మాగ్నస్ కార్ల్సన్ నార్వే దీర్ఘకాలం వరుసగా ఛాంపియన్
2023 డింగ్‌శిరెన్ చైనా చైనాకు మొదటి ప్రపంచ ఛాంపియన్
---
👉
🏟️ ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్‌లు ముఖ్యమైన సారాంశం (నిర్దిష్టం గాకొన్ని)
సంవత్సరం విజేత ప్రత్యర్థి స్థానము
1972 బాబీ ఫిషర్ బోరిస్ స్పాస్కీ రేక్యావిక్, ఐస్లాండ్
1985 కాస్పరోవ్ కార్పోవ్ మాస్కో, రష్యా
2008 ఆనంద్ క్రామ్నిక్ బోన్, జర్మనీ
2013 కార్ల్సన్ ఆనంద్ చెన్నై, ఇండియా
2023 డింగ్ లిరెన్ నెపోమ్నియాచ్చి అస్తానా, కజకిస్థాన్
---
👉
🧠 FIDE మరియు అంతర్జాతీయ చెస్ పోటీలు
FIDE (1924): చెస్ యొక్క గవర్నింగ్ బాడీ.
ప్రపంచ కప్, అభ్యర్థుల టోర్నమెంట్, గ్రాండ్ ప్రిక్స్ - ఇవి ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్‌కు అర్హత గల పోటీలు.
ఒలింపియాడ్ – దేశాల మధ్య చెస్ పోటీలు.
---
🇮🇳 ఛాంపియన్ షిప్ లో భారతదేశం ముఖ్యమైనది
పేరు ... గెలుపు....
విశ్వనాథన్ ఆనంద్ 5 సార్లు వరల్డ్ ఛాంపియన్
కోనేరు హంపి మహిళల వరల్డ్ ర్యాంకింగ్ టాప్ 3
పెంటల హరికృష్ణ టాప్ గ్రాండ్ మాస్టర్
ఆర్. ప్రజ్ఞానంద మాగ్నస్ కార్ల్సన్‌ను ఓడించిన యంగెస్ట్ గ్రాండ్ మాస్టర్
👉
భారతదేశం అంతర్జాతీయంగా గెలిచిన ముఖ్యమైన ఛాంపియన్‌లు, వారి సంవత్సరాలు, విజేత పేరు, మరియు ఏ దేశంలో జరిగిందో క్రింద ఇవ్వబడ్డాయి:
🇮🇳 భారతదేశం గెలిచిన అంతర్జాతీయ చెస్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లు
1. 2000 – క్లాసికల్ వరల్డ్ చెస్ ఛాంపియన్‌షిప్
🏆 విజేత: విశ్వనాథన్ ఆనంద్ (విశ్వనాథన్ ఆనంద్)
📍 జరిగిన దేశం: టెహ్రాన్, ఇరాన్
🆚 ప్రత్యర్థి: అలెక్సీ శిరోవ్
👉
📝 భారతదేశానికి వచ్చిన తొలి ప్రపంచ చెస్ టైటిల్
2. 2007 – FIDE ప్రపంచ చెస్ ఛాంపియన్‌షిప్
🏆 విజేత: విశ్వనాథన్ ఆనంద్
📍 జరిగిన దేశం: మెక్సికో సిటీ, మెక్సికో
📝 టోర్నమెంట్ రూపంలో జరిగిన ఛాంపియన్‌షిప్‌లో ఆనంద్ విజేత అయ్యాడు.
3. 2008 – ప్రపంచ చెస్ ఛాంపియన్‌షిప్ మ్యాచ్
🏆 విజేత: విశ్వనాథన్ ఆనంద్
📍 జరిగిన దేశం: బోన్ (Bonn), జర్మనీ
🆚 ప్రత్యర్థి: వ్లాదిమిర్ క్రామ్నిక్
📝 ఆనంద్ మెచుర్డ్ ఛాంపియన్‌గా కొనసాగాడు.
4. 2010 – ప్రపంచ చెస్ ఛాంపియన్‌షిప్
🏆 విజేత: విశ్వనాథన్ ఆనంద్
📍 జరిగిన దేశం: సోఫియా, బల్గేరియా
🆚 ప్రత్యర్థి: వెసెలిన్ టోపలోవ్ (బల్గేరియా)
📝 రాకల మధ్య అత్యంత ఉత్కంఠభరితమైన మ్యాచ్.
5. 2012 – ప్రపంచ చెస్ ఛాంపియన్‌షిప్
🏆 విజేత: విశ్వనాథన్ ఆనంద్
📍 జరిగిన దేశం: మాస్కో, రష్యా
🆚 ప్రత్యర్థి: బోరిస్ గెల్‌ఫండ్
📝 టైబ్రేక్‌లో విజయం సాధించాడు
---
👉
👧 మహిళా విభాగంలో (జూనియర్ & వరల్డ్ టోర్నమెంట్స్)
సంవత్సరం విజేత పోటీ దేశం
2006 కోనేరు హంపి వరల్డ్ జూనియర్ (మహిళా) ఫ్రాన్స్
2008 దరోనవల్లి హారిక వరల్డ్ జూనియర్ (మహిళా) టర్కీ
2022 వాహీద్ బహూమాన్ అండర్-14 వరల్డ్ యూత్ రొమేనియా
---
🧠 ఇతర అంతర్జాతీయ విజయాలు (ఇతరవారు)
సంవత్సరం విజేత పోటీ దేశం
2023 ఆర్. ప్రజ్ఞానంద ఫిడే వరల్డ్ కప్ రన్నర్-అప్ అజర్బైజాన్
2022 దిగ్గజం డి గుకేశ్ ఒలింపియాడ్‌లో అద్భుత ఆట చెన్నై, ఇండియా (టై అయింది)
భారతదేశంలో చదరంగం (చెస్) చరిత్ర అనేది చాలా పురాతనమైనది, మరియు చెస్ ఆటకు మూలం భారత్ అని ప్రపంచం గుర్తించింది. అలాగే ఇతర దేశాలలో చదరంగం ఆట ఎలా అభివృద్ధి చెందింది అనే వివరాలు కూడా మనం తెలుసుకోవాలి.
---
👉
🇮🇳 భారతదేశంలో చదరంగం (చెస్) చరిత్ర
🕉️ మూలం – "చతురంగం"
చద ఆటకు మూలం "చతురంగం" అనే హిందూ ఆట.
గుప్తుల కాలం (6వ శతాబ్దం) నాటికి ఈ ఆట ప్రసిద్ధ పొందింది.
“చతురంగం” అంటే నాలుగు విభాగాలు:
ఏరుల బలగం (పదాతి దళం) → పావులు (పావులు)
గజ బలం (ఏనుగులు) → బిషప్పులు (బిషప్‌లు)
అశ్వ బలం (అశ్విక దళం) → గుర్రములు (నైట్స్)
రథ బలం (రథాలు) → ఎలుగుబంట్లు (రూక్స్)
📍 ప్రచారం
ఆంధ్రదేశం, తమిళనాడు, ఉత్తర భారతదేశంలో నాటికీ ప్రసిద్ధిగా ఉండేది.
వాక్స్ పాఠశాలలు, గురుకులాల్లో చదరంగం నేర్పించేవారు.
ప్రారంభంలో ఇది నాలుగు మందితో ఆడే ఆటగా ఉండేది, తరువాత రెండు మందికి తగ్గించబడింది.
---
👉
🌍 వివిధ దేశాల్లో చదివిన చరిత్ర
🇵🇰 పాకిస్తాన్ (సింధు నది నాగరికత):
మోహెంజోదారోలో దొరికిన బోర్డు ఆకారపు స్టోన్‌లు చదరంగం ఆట ప్రాచీనతను సూచిస్తుంది.
🇮🇷 ఇరాన్ (పెర్షియా):
భారతీయ చతురంగం → పెర్షియాలో "షత్రంజ్" గా మారింది.
పెర్షియన్ లిటరేచర్‌లో చదరంగం కవి శతకాలు ఉన్నాయి.
"షా" (రాజు), "మాత్" (చావు) అనే పదాలు "చెక్ మేట్" అనే పదానికి మూలాలు.
🇦🇪 అరబ్ దేశాలు:
ఇరాన్ నుండి అరబ్ దేశాలకు వచ్చి, అక్కడ శత్రంజ్ గా అభివృద్ధి.
7వ శతాబ్దం: అరబ్ పాలకులు చదరంగం ను విద్యగా ప్రోత్సహించారు.
🇪🇸 స్పెయిన్:
అరబుల ద్వారా స్పెయిన్‌కు చేరింది.
10వ శతాబ్దానికి స్పెయిన్‌లో చదరంగం పుస్తకాలు వెలువడ్డాయి.
🇮🇹 ఇటలీ & యూరోప్:
చదరంగం ఆటకు బిషప్, క్వీన్ వంటి పాత్రలు యూరప్‌లో పరిచయమయ్యాయి.
రోమన్ చర్చిలో చదరంగంను రాజ్యవంశం విద్యగా ప్రోత్సహించారు.
---
👉
🔄 ప్రపంచ చదరంగం అభివృద్ధి:
శతాబ్దం లో జరిగిన అభివృద్ధి
6వ శతాబ్దం భారతదేశంలో చతురంగం ఆవిర్భావం
7వ శతాబ్దం ఇరాన్, అరబ్ దేశాలకు వ్యాప్తి
10వ శతాబ్దం స్పెయిన్, ఇటలీకి ప్రవేశం
15వ శతాబ్దం యూరప్‌లో నూతన నియమాలు (క్వీన్ శక్తివంతమైనది)
19వ శతాబ్దం చదరంగం బోర్డు నిబంధనలు స్థిరీకరణ
1924 FIDE స్థాపన – ప్యారిస్‌లో
1972 బాబీ ఫిషర్ – అమెరికా చెస్ విప్లవం
2000 → 2012 విశ్వనాథన్ ఆనంద్ – భారత దేశానికి గౌరవం
---
👉
🧠 FIDE (ప్రపంచ చదరంగం సమాఖ్య)
స్థాపన: 1924, పారిస్, ఫ్రాన్స్
పూర్తి పేరు: Fédération Internationale des Échecs
లక్ష్యం: చదరంగం ఆటను అంతర్జాతీయంగా అభివృద్ధి చేయడం, గవర్నింగ్ బాడీగా ఉండటం.
---
🇮🇳 భారత చదరంగం – ఆధునిక యుగం
దశ వారి వివరాలు
1988 విశ్వనాథన్ ఆనంద్ – భారత తొలి గ్రాండ్ మాస్టర్
2000-2012 ప్రపంచ ఛాంపియన్‌గా ఆనంద్ ఏలిక
2020ల ప్రజ్ఞానంద, గుకేశ్, నిహాల్, హంపి, హారిక – భారత యువత ప్రపంచాని కే ఒక ఝలక్
2022 చెన్నైలో చెస్ ఒలింపియాడ్ – 44వ ఎడిషన్
---
📌 ముగింపు:
చదరంగానికి (చెస్) ఆటకు మూలం భారతదేశమే.
ప్రపంచమంతా భారత "చతురంగం" ఆట నుండి శత్రంజ్, చదరంగంగా అభివృద్ధి చెందింది.
భారతను ఇప్పుడు ప్రపంచ చదరంగానికి నేతృత్వం వహిస్తున్నారు.
చదరంగం (చెస్) యొక్క పురాణాల చరిత్ర అనేది ఎంతో ఆసక్తికరమైనదిగా, భారతీయ ధార్మిక గ్రంథాలు, ఇతిహాసాలు, పురాణాలలో చెస్ లేదా దాని ఆధారిత ఆవిర్భావాన్ని సూచించే కొన్ని వివరాలు కనిపిస్తాయి. ఇది కేవలం ఆట మాత్రమే కాదు, ధర్మ–అధర్మ, బుద్ధి–బల మధ్య సమరాన్ని ప్రతిబింబించే మేధో వినోదంగా ప్రాచీన భారతీయ మేధావులు అభివర్ణించారు.
---
👉
🕉️ చదరంగం పురాణ సంబంధిత చరిత్ర
🟢 1. మూలపదం – చతురంగం
"చతురంగం" అనే పదం సంస్కృతంలోనిది, ఇది "నలుగు రకాల సైనిక బలగాలు" అనే అర్థాన్ని ఇస్తుంది:
ఏరులు (పావులు)
అశ్వం (గుర్రము)
గజం (ఏనుగు)
రథం (ఎలుగుబంటి/చారిఎటు)
→ ఇవి చదరంగంలో ఉన్న ప్రధాన పాత్రలు.
---
👉
🟡 2. మహాభారతంలో చదరంగానికి సంబంధించిన హితమైన సూచనలు
మహాభారతంలో పాండవులు మరియు కౌరవులు ఆడిన జూదం (ద్యుతక్రీడ) – ఇది చదరంగానికి ఆధారమైన ఆటగా భావించబడుతుంది.
శకుని, పాండవుల మేధస్సును కొలిచిన జూదం, చివరికి కురుక్షేత్ర యుద్ధానికి దారితీసింది.
జూదక్రీడ ఒక మేధా సమరంగా చెప్పబడింది → ఇది చదరంగం లాంటి ఆటలకు ఆవిర్భావ రూపమనే అభిప్రాయం.
---
🔵 3. పురాణాల్లో ఆలోచన ఆటల ప్రస్తావనలు
బృహత్కథ, కథాసరిత్సాగర, రామాయణ పర్వ, విక్రమోర్వశీయం వంటి గ్రంథాలలో బుద్ధిక్రీడలు గురించి ప్రస్తావించబడింది.
ఇవి బుద్ధి ఆధారితమైన ఆటలు – చదరంగానికి పూర్వ రూపంగా భావించవచ్చు.
---
🟣 4. ప్రాచీన భారతీయ చారిత్రక ఆధారాలు
గుప్తుల కాలం (క్రీ.శ. 6వ శతాబ్దం): చదరంగం అనే పేరు చారిత్రక లిఖితాల్లో మొదట కనిపిస్తుంది.
సుబంధు యొక్క "వాసవదత్త" (6వ శతాబ్దం) అనే రచనలో చదరంగానికి ప్రస్తావన ఉంది.
బాణభట్టుడు, హర్షవర్ధనుడి కాలంలో, చదరంగాన్ని "రాజయోగ్యమైన విద్య"గా చేర్చాడు.
---
🟤 5. చదరంగానికి దారితీసిన భౌతిక రూపాలు
పురాణ కాలంలో రాజభవనాలలో రాళ్లతో వేసిన చదరంగ బోర్డులు ఉండేవి.
చిన్న చిన్న విగ్రహాలను (కాయిన్లుగా) ఉపయోగించేవారు. ఇవి దేవతల రూపాలతో ఉండేవి:
గుర్రము – హయగ్రీవుడు
ఏనుగు – గజాననుడు
రథం – సూర్యుడు
రాజు – ధర్మదేవుడు
---
👉
🔱 చదరంగం = ధర్మ–అధర్మ, బుద్ధి–బల మధ్య పోరాట ప్రతీక
చదరంగంలో ఎల్లప్పుడూ రాణి శక్తివంతమైనది → శక్తి–బుద్ధి గుణముల నిదర్శనం.
పావులు ముందుకెళ్లాలి → చిన్నవారి పురోగతి.
గుర్రాలు “L” షేపులో కదలడం → వ్యూహాత్మక ఆలోచన ప్రాముఖ్యత.
చివరికి, ఒకే స్క్వేర్‌లో "చెక్ మేట్" → సత్యం లేదా ధర్మం విజయం.
---
🧘 ధ్యానం, యుద్ధ వ్యూహాలుగా చదరంగం ప్రయోజనం
చదరంగం కేవలం ఆట మాత్రమే కాదు:
బ్రహ్మచర్యంలో బోధన: గురుకులాల్లో వ్యూహాత్మక బుద్ధి పెంచేందుకు
రాజకులంలో వ్యూహశాస్త్రం నేర్పేందుకు
ధ్యానం కోసం – స్థిరత, ఏకాగ్రత సాధన
---
👉
📜 ముఖ్యంగా చెప్పాలంటే:
అంశం వివరణ
మూలం చతురంగం – సంస్కృతంలో నాలుగు సైనిక బలగాల ప్రతీక
ఇతిహాస సంబంధం మహాభారతం జూదం, వ్యూహయుద్ధం
పురాణ ఆధారాలు కథాసరిత్సాగర, వాసవదత్త, బాణభట్ట రచనలు
ధార్మిక భావన ధర్మం విజయం, వ్యూహ బలంతో అజేయత
సామాజిక దృక్పథం పిల్లల్లో మేధోశక్తిని పెంపొందించేందుకు ఉపకరిస్తుంది.
👉
✅ ముగింపు
చెస్ అనేది మేధో వినోదం మాత్రమే కాదు – మనోనిబ్బరం, ప్రణాళిక, లాజిక్, క్రమశిక్షణను పెంపొందించే ఆట. ప్రపంచ చెస్ దినోత్సవం సందర్భంగా మనం ఈ గొప్ప ఆటను నిర్వహించి మనం గౌరవించాలి.
👉
గమనిక:
దయచేసి క్రిందికి ఉదహరించిన నా బ్లాగులు, ఛానళ్ళు, ఫేస్బుక్ పేజీలు గ్రూప్ లు చూడండి లైక్ ,షేర్. నోటిఫికేషన్ కోసం సబ్స్క్రయిబ్ చేయండి.
నాయూట్యూబ్ ఛానెల్స్:
బిడిఎల్ 1 టీవీ (ఎ నుండి జెడ్ సమాచార టెలివిజన్),
బిడిఎల్ తెలుగు టెక్-ట్యుటోరియల్స్
నా బ్లాగులు:
వోవిట్స్తెలుగు.బ్లాగ్స్పాట్.కామ్
https://wowitstelugu.blogspot.com/
తెలుగుతీవి.బ్లాగ్స్పాట్.కామ్
https://teluguteevi.blogspot.com/ తెలుగు
wowitsviral.blogspot.com
https://wowitsviral.blogspot.com/ తెలుగు
itsgreatindia.blogspot.com
https://itsgreatindia.blogspot.com/ తెలుగు
నాట్‌లిమిటెడ్‌మ్యూజిక్.బ్లాగ్స్పాట్.కామ్/
https://notlimitedmusic.blogspot.com/ తెలుగు
నా అడ్మిన్ ఫేస్బుక్ గ్రూపులు:
Hinduism, Hindu culture and temples హిందుత్వం,హిందూ సంప్రదాయాలు, ఆలయాలు
https://www.facebook.com/groups/dharmalingam/
మానవత్వం, సామాజిక సేవ/ మానవత్వం / సంఘసేవ
https://www.facebook.com/groups/259063371227423/ ట్యాగ్:
గ్రాడ్యుయేట్ నిరుద్యోగుల సంఘం
https://www.facebook.com/groups/1594699567479638/ ట్యాగ్:
కామెడీ కార్నర్
https://www.facebook.com/groups/286761005034270/?ref=బుక్‌మార్క్‌లు
వోవిట్సిండా
https://www.facebook.com/groups/1050219535181157/ ట్యాగ్:
మీరే చేయండి
https://www.facebook.com/groups/578405184795041/?ref=share&mibextid=NSMWBT
పురుష ప్రపంచం
https://www.facebook.com/groups/3897146847212742/?ref=share&mibextid=న్స్మబట్
నా ఫేసుబుక్ పేజీలు:
విద్యావంతులైన నిరుద్యోగుల సంఘం:
https://www.facebook.com/iamgreatindian/?ref=bookmarks
హిందూ సంస్కృతి మరియు సాంప్రదాయ విలువలు
https://www.youtube.com/channel/UC93qvvxdWX9rYQiSnMFAcNA
భారతీయ సంతతికి చెందినవాడు
https://www.facebook.com/iamgreatindian/?ref=bookmarks
నా ట్యూబ్ టీవీ
https://www.facebook.com/My-tube-tv-178060586443924/?modal=admin_todo_టూర్
వోవిట్స్ వైరల్
https://www.facebook.com/Durgagenshvizag/?modal=admin_todo_tour
నాఈమెయిల్ ఐడీలు:
